Zadania i rola pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej Zadania i rola pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Wprowadzenie: Współczesne pielęgniarstwo to profesjonalna dziedzina odgrywająca bardzo ważna rolę w opiece zdrowotnej nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Pielęgniarki są zatrudniane w różnego rodzaju środowiskach, w tym w szpitalach, zakładach opieki długoterminowej, jak również w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej. Poza sprawowaniem bezpośredniej opieki, pielęgniarki zajmują się także edukacją pacjentów, promocją zdrowia publicznego, zarządzaniem opieką oraz prowadzeniem badań naukowych. Ich rola i znaczenie w systemie opieki zdrowotnej są nieocenione.
Cel pracy: Opis zadań wykonywanych przez pielęgniarkę POZ.
Materiał i metoda: Grupę badawczą stanowiło 157 pielęgniarek zatrudnionych w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej. Wykorzystanym w pracy narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety zawierający 50 pytań zamkniętych oraz metryczkę.
Wnioski: Pielęgniarka POZ rozpoznaje, ocenia oraz zapobiega zagrożeniom zdrowotnym u pacjentów, prowadzi poradnictwo w zakresie zdrowego stylu życia, wykonuje różne zabiegi pielęgnacyjne, w tym zakładanie opatrunków na rany, odleżyny czy oparzenia. Wykonuje też zabiegi pielęgnacyjne w stomiach oraz przetokach i zajmuje się wykonywaniem inhalacji, wykonuje badania fizykalne, dokonuje pomiaru podstawowych parametrów życiowych oraz ocenia ogólny stan zdrowia pacjenta oraz pobiera materiał do badań diagnostycznych.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
Ślusarska B., Kocka K.: Historia i rozwój pielęgniarstwa rodzinnego. W: Pielęgniarstwo rodzinne i opieka środowiskowa (Red) Ślusarska B., Marcinowicz L., Kocka K. Warszawa: PZWL, 2019; 3-16.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 345).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2016 r. w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2016 poz. 1761).
Zarządzenie Nr 120/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29 listopada 2018 r. w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
Ustawa z dnia 15 lipca 2011r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2011r., poz.1039 ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2013 r., poz.736, tekst jedn. dz. U. z 2019 r., poz. 736).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 listopada 2019r. w sprawie zakresu zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2019r., poz. 2335).
Zarządzenie Nr 120/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29 listopada 2018 r. w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
Ślusarska B., Kachaniuk H. Proces pielęgnowania w opiece nad rodziną. W: Pielęgniarstwo rodzinne i opieka środowiskowa. (Red) Ślusarska B., Marcinowicz L., Kocka K. : Warszawa: PZWL, 2019; 52-71.
Rozporządzenie Ministra Zdrowa z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. z 8 marca 2017 r., poz. 497).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 września 2016 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 28 września 2016 r. poz. 1567).
Piotrowska A., Winnicka- Gręźlikowska V.: Ocena działań zawodowych pielęgniarki POZ ze szczególnym uwzględnieniem pracy z dziećmi i ich rodzicami. Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu 2022, 3: 55-58.
Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U.2022.2527 t.j.)
Marzec A.M., Pluta A.: Zadania pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej zgodnie z aktualnymi zapisami prawnymi. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2018; 1: 44-48.
Kochman D., Kołucka D.: Działania pielęgniarki Podstawowej Opieki Zdrowotnej wobec dzieci w wieku przedszkolnym ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki i promocji zdrowia. Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu 2024, T. 9, nr 1: 51.
Marcinowicz L. Rola pielęgniarki i położnej w sprawowaniu podstawowej opieki zdrowotnej. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie 2019; 12 : 352–357.
Karczmarczyk M.: Transformacja w podstawowej opiece zdrowotnej ( POZ): porada pielęgniarska. Pielęgniarstwo z perspektywy praktyki, nauki i edukacji. Tarnów: Wydawnictwa Akademii Tarnowskiej; 2023: 104.
Taranta E.: Oczekiwania mieszkańców Białegostoku wobec pielęgniarki rodzinnej. Badania ilościowe i jakościowe. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok 2020.
Stefanowicz A., Kulik T.B., Żołnierczuk-Kieliszek D. i wsp. : Działalność edukacyjna
pielęgniarek środowiskowych w zakresie zapobiegania chorobom cywilizacyjnym. Medycyna Ogólna 2010; 16 (XLV),4: 496-506.pl].
Binkowska-Bury M., Wierzbińska - Karakuła S., Burzyńska J. i wsp. Wszechstronność opieki w podmiotach leczniczych podstawowej opieki zdrowotnej regionu Polski południowo-wschodniej w opiniach pacjentów. Medycyna Rodzinna 2016; 19 (3): 111-118.
Zaczyk I., Brzyska M., Stypuła A. i wsp. Zadania pielęgniarki środowiskowej związane z potrzebami ludzi starszych na podstawie wyników grup fokusowych w ramach projektu europejskiego PROGRES: „Zwiększenie dostępu do środowiskowych form opieki dla osób starszych, mieszkających we własnych gospodarstwach domowych”. Problem Pielęgniarstwa 2011;19 (2): 239-243.