Opieka nad pacjentem z Zespołem Aspergera – opis przypadku Caring for a patient with Asperger Syndrome – case report

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Edyta Kwak

Abstrakt

Celem niniejszej pracy było omówienie problemów pielęgnacyjnych i ich rozwiązań mogących wystąpić u pacjenta cierpiącego na Zespół Aspergera oraz zaproponowanie przykładowego planu opieki, który przyczyniłby się do lepszego radzenia sobie pacjenta w otaczającym go środowisku. W pracy została ponadto pokrótce przedstawiona klasyfikacja zaburzeń ze spektrum autyzmu zgodnie, z którą możliwe jest zdiagnozowanie Zespołu Aspergera. Uwzględniono również takie informacje, jak: możliwe czynniki ryzyka, objawy oraz leczenie niefarmakologiczne i farmakologiczne ZA. Charakterystykę pacjentów, u których diagnozuje się ZA ujęto biorąc pod uwagę płeć oraz wiek tych osób. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniu relacji intymnych i seksualności pacjentów z ZA oraz zaburzeniom, które często są diagnozowane wraz jednostką chorobową podstawową, jaką jest ZA.


Zespół objawów składający się na ZA jest coraz częściej diagnozowany przez psychiatrów we współczesnym społeczeństwie. Mimo to, wiele osób(także z wykształceniem medycznym) nie jest świadomych, czym się charakteryzuje to zaburzenie, co może prowadzić do nieporozumień, pogorszenia samopoczucia fizycznego i psychicznego pacjenta, szczególnie w szpitalnych oddziałach ratunkowych, pełnych hałasu, ścisku i urządzeń wydających niepokojące dźwięki. Dlatego tak istotne jest edukowanie personelu medycznego, ale również pedagogów, nauczycieli, sprzedawców w supermarketach, rodziców dzieci, które zmagają się z trudnościami związanymi z ZA oraz wszystkich innych osób, które wyrażają taką chęć, na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu, a przede wszystkim o Zespole Aspergera, ponieważ jego objawy nie są w większości przypadków, szczególnie u dziewcząt/kobiet, tak wyraźnie widoczne, jak uosób z autyzmem.


Terapia jest dla chorego czymś bardzo ważnym, ale najważniejsze są empatia i wyciągnięta pomocna dłoń każdego człowieka, którego napotka na swojej drodze osoba z ZA.


 


 

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Dział
Artykuły

Bibliografia

Atwood T. Zespół Aspergera. Kompletny przewodnik. Gdańsk 2013 wydanie I

Janas-Kozik M., Wolańczyk T. Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa 2023 wydanie I str. 267-275, 284-297

Morrison J. DSM-5 bez tajemnic. Praktyczny przewodnik dla klinicystów. Kraków 2016 wydanie I str. 40-47

Rynkiewicz A., Kulik M. Wystandaryzowane, interaktywne narzędzia do diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu a nowe kryteria diagnostyczne DSM-5. Psychiatria 2013; 10 (2): 41-48

Karpińska A: Wybrane aspekty sytuacji szkolnej uczniów z zespołem aspergera. Humanitas Pedagogika i Psychologia 2020; 21: 13-https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.5652.

Kram M, Skumiewska I. Nursing care of children with Asperger syndrome — individual case study. Nursing Problems / Problemy Pielęgniarstwa. 2014;22(4):553- 558.

Drzeżdzon, P. (2023). Znaczenie terapii integracji sensorycznej wśród dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi. Student Niepełnosprawny. Szkice I Rozprawy, (16(23). https://doi.org/10.34739/sn.2023.23.04

Zielińska J. Internet jako źródło informacji na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu w opinii terapeutów i rodziców. Roczniki pedagogiczne Tom13(49),numer3– 2021 DOI: http:/doi.org/10.18290/rped.21133.2.

Grzesiak-Witek, D. (2022). Zaburzenia relacji społecznych osób z zespołem Aspergera jako konsekwencja deficytów lingwistycznych w oparciu o analizę zachowań językowych. KULTURA – PRZEMIANY – EDUKACJA, 10, 91–102. https://doi.org/10.15584/kpe.2022.10.5

Dębski M., Bigaj M. (red.) (2020), Granie na ekranie. Młodzież w świecie gier cyfrowych, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 57

Krzyszkowiak W., Kuleta-Krzyszkowiak M., Krzanowska E. Treatment of obsessive compulsive disorders (OCD) and obsessive-compulsive-related disorders (OCRD). Psychiatr. Pol. 2019; 53(4): 825–843.

Piasek L., Szafran A., Wiśniewska K., Ostańska A., Terelak W., Ciechański M., Witkowska E., Godek G., Więcław K., STAŃKO K. Understanding obsessive- compulsive disorder - literature review. Journal of Education, Health and Sport. 2023;40(1):94-110.

Niemyjska D. Trudności pokarmowe u dzieci ze spektrum autyzmu – propozycja strategii rozszerzania diety u dziecka z asd. Szkoła specjalna 3/2021, 196–206.

WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour. Geneva: World Health Organization; 2020./ Wytyczne WHO dotyczące aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia: omówienie. Kopenhaga: Biuro Regionalne WHO na Europę; 2021.

Dyrla-Mularczyk K., Giemza-Urbanowicz W. The influence of physical activity on the functioning of the nervous system and cognitive processes – research review. Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2019; 14, 3–4: 84–91. red. Kilańska D. Międzynarodowa Klasyfikacja Praktyki Pielęgniarskiej. ICNP w praktyce pielęgniarskiej. PZWL Wydawnictwo Lekarskie; Warszawa 2014, wyd. I, dodruk 2024.

Pudłowska E. Adaptation difficulties of a student with Asperger Syndrome in a post-primary school. Journal Of Modern Science TOM 1/46/2021, S. 143–158